Αικατερίνη Αγραφιώτου, Παιδίατρος, Διευθύντρια Β΄Παιδιατρικής Κλινικής ΙΑΣΩ Παίδων
30 Ιαν 2023

Δυσκοιλιότητα Βρέφους: Τι κάνουμε όταν το μωρό δε μπορεί να ενεργηθεί

Δυσκοιλιότητα Βρέφους: Τι κάνουμε όταν το μωρό δε μπορεί να ενεργηθεί

Πριν προτείνουμε πως να βοηθήσουμε το βρέφος να ενεργηθεί καλό είναι να ορίσουμε την δυσκοιλιότητα και πως την διακρίνουμε από άλλες καταστάσεις. 

Γενικότερα, φρόνιμο είναι να περιγράφουμε τα συμπτώματα στον γιατρό μας για να βάλει εκείνος διάγνωση και να μπορούμε να μιλάμε δηλαδή την ίδια γλώσσα και να ρωτάμε πάντα γιατί συμβαίνει η κατάσταση που αντιμετωπίζουμε. 

Έτσι λοιπόν, περισσότερο η φύση των κενώσεων και λιγότερο η συχνότητά τους, αποτελεί το χαρακτηριστικό της δυσκοιλιότητας στα βρέφη. 

Φυσιολογικά, τα αποκλειστικά θηλάζοντα μωρά μπορεί να έχουν από μία κένωση μετά από κάθε γεύμα μέχρι και μία κένωση την εβδομάδα. Ο αριθμός και η ποιότητα των κενώσεων σε ένα μωρό που δεν σιτίζεται με μητρικό γάλα μπορεί να επηρεαστεί από το είδος του γάλακτος που πίνει αλλά και από τον τρόπο που αυτό παρασκευάζεται  και αργότερα από τις στερεές τροφές που τρώει. 

Θα πρέπει να διακρίνουμε την δυσκοιλιότητα του βρέφους από την βρεφική δυσχεσία. Η δυσχεσία περιγράφει την αναποτελεσματική αφόδευση, η οποία εκδηλώνεται ως καταπόνηση απουσία δυσκοιλιότητας. 

Δυσκοιλίοτητα βρέφους και δυσχεσία

Η βρεφική δυσχεσία είναι μια λειτουργική διαταραχή, η οποία ορίζεται ως τουλάχιστον 10 λεπτά καταπόνησης και κλάματος πριν από την επιτυχή διέλευση μαλακών κοπράνων σε ένα κατά τα άλλα υγιές βρέφος ηλικίας κάτω των εννέα μηνών. 

Το σύμπτωμα πιθανότατα προκαλείται από αδυναμία χαλάρωσης του πυελικού εδάφους κατά τη διάρκεια της προσπάθειας αφόδευσης. Επιπλέον, τα βρέφη έχουν επίσης ανεπαρκή τόνο των κοιλιακών μυών για να παράγουν έναν ελιγμό Valsalva. 

Η βρεφική δυσχεσία γενικά υποχωρεί αυθόρμητα καθώς το βρέφος ωριμάζει και η επιβεβαίωση των γονέων είναι κατάλληλη Η διέγερση του ορθού μπορεί να είναι αντιπαραγωγική και τα καθαρτικά είναι γενικά περιττά. 

Τα βρέφη με δυσχεσία πρέπει να διακρίνονται από εκείνα με επώδυνες κινήσεις του εντέρου λόγω σχηματισμένων  κοπράνων ή ρωγμών του πρωκτού ή από εκείνα με πρωκτίτιδα που προκαλείται από πρωτεΐνες τροφίμων. 

Τα βρέφη που αισθάνονται πόνο κατά την αφόδευση μπορούν να μάθουν τη συμπεριφορά συγκράτησης. Αυτό εκδηλώνεται με τη σκλήρυνση του σώματος και το κόκκινο χρώμα στο πρόσωπο, που μοιάζει πολύ με τη βρεφική δυσχεσία. 

Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να αξιολογηθεί ένα βρέφος με υποψία δυσχεσίας για να προσδιοριστεί εάν οι κενώσεις του εντέρου είναι σκληρές και/ή εάν υπάρχουν ενδείξεις ραγάδων ή ερεθισμού. 

Τα πιο πολλά βρέφη, σε ποσοστό 95%, έχουν λειτουργική δυσκοιλιότητα, ενώ μόλις ένα 5% έχουν οργανική που οφείλεται σε υποκείμενο νόσημα (νοσήματα του εντέρου π.χ. η νόσος Hirschsprung, η στένωση- απόφραξη του εντέρου, μεταβολικά νοσήματα όπως ο υποθυρεοειδισμός, η κυστική ίνωση, η υπερασβεστιαιμία, η νεφρική σωληναριακή οξέωση, νευρομυικά νοσήματα και βλάβες νωτιαίου μυελού, τροφικές αλλεργίες) 

Μην ξεχνάμε ότι δυσκοιλιότητα μπορεί να παρουσιαστεί σε 

  • Αντικατάσταση του θηλασμού σε γάλα σκόνη 

  • Εισαγωγή στερεών τροφών στη διατροφή 

  • Κατά την περίοδο μιας λοίμωξης με πυρετό ή αφυδάτωση. 

Επίσης, η λήψη ορισμένων φαρμάκων από τη θηλάζουσα μητέρα μπορεί να προκαλέσει δυσκοιλιότητα στο βρέφος. Στα αποκλειστικά θηλάζοντα βρέφη, μερικές φορές βοηθά η ανάλογη διατροφή της μητέρας. 

Πως μπορείτε να βοηθήσετε το μωρό σας

Στα μη θηλάζοντα, τους πρώτους μήνες βοηθά η χορήγηση νερού, όσο πιο συχνά γίνεται, ροφημάτων όπως το χαμομήλι κλπ. Η περιστασιακή απομάκρυνση με υπόθετα γλυκερίνης μπορεί να είναι χρήσιμη. 

Ωστόσο, αυτά θα πρέπει να χρησιμοποιούνται με προσοχή γιατί μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό του ορθού και του πρωκτού και μπορεί να οδηγήσουν σε χρόνια συμπτώματα. 

Επίσης η χρήση γαλάτων που βοηθούν σε περιπτώσεις δυσκοιλιότητας και η εισαγωγή νωρίτερα φρούτων όπως πχ μήλο, αχλάδι. 

Προσοχή!! Απαγορεύεται η χρήση θερμομέτρου για πρόκληση κένωσης. 

Τέλος αν τα παραπάνω δεν βοηθήσουν απευθυνόμαστε στον παιδίατρο για χορήγηση φαρμάκων. Λακτουλόζη ή σορβιτόλη ,χρησιμοποιούνται συχνά και είναι συνήθως αποτελεσματικά στα βρέφη. 

Οι γονείς θα πρέπει να ανησυχήσουν όταν το μη θηλάζον βρέφος αλλάξει το πρόγραμμα των κενώσεων του , τα κόπρανα είναι σκληρά, δεν τρώει καλά, χάνει βάρος, έχει φουσκωμένη κοιλιά ή αίμα στην πάνα του.